6 Απριλίου 2010

Εορτών εορτή καί πανήγυρις εστι πανηγύρεων

«…Η φιλολογία γύρω από την «εορτή των εορτών» καί την «πανήγυριν των πανηγύρεων» είναι απέραντη. Για καμιάν άλλη γιορτή δεν έχουν γραφτεί τόσα πολλά στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας, όσα για τη γιορτή του Πάσχα, την Ανάσταση του Χριστού μας. Γιατί η Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία, μοιάζει σα να ξεπήδησε ολάκερη, πάμφωτη και πεντακάθαρη, μέσα από το μέγα μυστήριο της Αναστάσεως, κι αυτό είναι, πού πάνω απ’ όλα την χαρακτηρίζει…
Στήν αναστάσιμη ακολουθία, ψάλλεται ένας απ’ τους αριστουργηματικότερους κανόνες του εκκλησιαστικού έτους. Τον έχει γράψει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός και ψάλλεται στον λαμπροχαρμόσυνο α' ήχο. Ο κανόνας αρχίζει με τις πρώτες λέξεις από 'να λόγο του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, απ’ όπου ο ποιητής δεν αντλεί μονάχα την υπόθεση και την έμπνευση, αλλά, καμιά φορά, κι ολόκληρες φράσεις. Λέγει, λοιπόν, το α' τροπάρι του: «Αναστάσεως ημέρα• λαμπρυνθώμεν λαοί• Πάσχα Κυρίου Πάσχα• εκ γαρ θανάτου προς ζωήν, καί εκ γης προς ουρανόν Χριστός ο Θεός ημάς διεβίβασεν, επινίκιον άδοντας». Η λέξη Πάσχα, έρχεται συχνά στο γλυκόλαλο στόμα του μελωδού. Και κάτω, φυσικά, απ’ τη δισύλλαβη αυτή λέξη, ο υμνωδός αφήνει να υποψιάζεται άνετα ο χριστιανός ένα βαθύτατο πνευματικό ποτάμι, πού το ρεύμα του μας φέρνει «εκ θανάτου προς ζωήν» και «εκ γης προς Ουρανόν». Κι αυτή η δική μας διάβαση, μας θυμίζει την διάβαση των Ισραηλιτών από την Ερυθρά θάλασσα, η οποία ήταν ένας τύπος προφητικός της πνευματικής μας —με την Ανάσταση- διαβάσεως, απ’ τα φθαρτά και τα επίγεια, στ’ άφθαρτα και τα επουράνια. Κι αυτός είναι ο λόγος, που ο ποιητής ξεσπά σε επινίκιους ύμνους χαράς κ’ ευφροσύνης, προσκαλώντας μας να «λαμπρυνθώμεν» μαζί του στην αναστάσιμη χαρά. Για να εξηγήσει αυτή την έξαρση του ιερού Δαμασκηνού ο Βρυέννιος, χωρίς φιλολογικές φλυαρίες μας λέγει, με λίγα λόγια, γιατί πανηγυρίζουμε τόσο πολύ το Πάσχα. «Πάσχα διάβασις από του σκότους εις φως• Πάσχα εξέλευσις από του Άδου εις γήν• Πάσχα ανάβασις από της γης εις τους ουρανούς• Πάσχα μετάβασις από θανάτου εις την ζωήν• Πάσχα ανάστασις των πεπτωκότων βροτών• Πάσχα ανάκλησιςτών εξορίστων Εδέμ• Πάσχα ανάρρυσις των αιχμαλώτων φθορά• Πάσχα πιστών η όντως ζωή• Πάσχα παντός του κόσμου τρυφή• Πάσχα Τριάδος θείας τιμή. Ακόρεστος η του Πάσχα προσηγορία, ότι πολυπλάσιος η δια τούτου δηλουμένη χάρις• τούτο και γαρ ψυχών η αναψυχή, τούτο των νόων η χαρμονή, τούτο σωμάτων ο κουφισμός, τούτο ομμάτων ο φωτισμός, τούτο λαρύγγων ο γλυκασμός, τούτο θυμηδία, τούτο θερμότης, τούτο ειρήνη, τούτο χαρά»…
Πηγή: «Έρως Ορθοδοξίας» του Π.Β. Πάσχου

Δεν υπάρχουν σχόλια: